ՄԻ ՆԿԱՐՉԻ ԴԻՄԱՆԿԱՐ

                      Մերօրյա անվանի նկարիչ Սամվել Սևադայի դիմանկարը, բացառիկ մտավորականի տեսակը ամբողջացնելու համար պետք է անդրադառնալ մի քանի իրողությունների, որոնք կհետաքրքրեն երիտասարդներիս (և ոչ միայն) :

            Սամվել Սևադան Միացյալ Նահանգներում ստեղծեց նկարչական ստուդիա, սակայն հայրենիքի կարոտը նրան վերադարձրեց Հայաստան, որտեղ հիմնեց իր արվեստանոց-ստուդիան, ինչպես ինքն է նշում, 5-ից 105 տարե-կան երեխաների համար:

            Ամեն շաբաթ ճանապարհորդում է ֆոտոխցիկի ըներակցությամբ, հավերժացնում հայրենի եզերքի դրախտներն ու դրախտային դժոխքները :

            Գլխարկների մեծ սիրահար է: Հավաքածուն այնքան է հայտնի, որ նույնիսկ տեղ է գտնում է սաների վրձնած նկարներում:

                -Ե՞րբ է մարդն իրեն նկարիչ զգում:

        -Երբ դու մենակ ես, չես մտածում նկարիչ զգալու մասին. միայն նկարում ես: Առաջին անհատական ցուցահանդեսս բացվեց Երևանում` Ավանգարդ թերթի խմբագրությունում (այն ժամանակի միակ երիտասարդական պարբերականն էր): Տասնինը տարեկան էի` երկրորդ կուրսի ուսանող: Շատ բարդ էր. առաջին անգամ նկարներդ կախում ես, և պետք է գան, նայեն: Ապա հեռուստահաղորդումներ թողարկեցին իմ մասին. համարում էին խոստումնալից երիտասարդ նկարիչ: Արդեն ինձ նկարիչ էի զգում և պատասխանատվությամբ վերաբերվում գործիս:

              - Հիշու՞մ եք Ձեր առաջին նկարը:

        -Առաջին նկարս չեմ հիշում: Շատ փոքրուց եմ նկարել: Քեռիս շինարար էր, հաճախ էի զարմացած նայում` ինչպես է նկարում: Նա ինձ նկարել սովորեցրեց և ճանապարհ ցույց տվեց: Գյումրիում սկսեցի նկարչական դպրոց հաճախել: Հիշում եմ նկարը, որը մրցանակի արժանացավ`<<Սասունցի Դավիթ>>:

          -Ի՞նչ եք զգում, երբ նայում եք ձեր վաղ շրջանի նկարներին: Երբևէ պատռելու և ամենը նորից սկսելու ցանկություններ լինու՞մ են:

            -Իհարկե: Եղել է `պատռել եմ, լավացրել կամ գուցե փչացրել: Նկար կա, որ դողում ես վրան, որ չես ուզում՝ նույնիսկ ուրիշները նայեն:

          -Արվեստի  յուրաքանչյուր  գործ   ինչ-որ   բան   է   տալիս   հասարակությանը:   Ի՞նչ  են տալիս մարդկանց Ձեր նկարները: Որևէ բան փոխու՞մ են նրանց մեջ:

            -Ինչպես յուրաքանչյուր ստեղծագործություն, նկարը նույնպես էներգետիկա ունի`դրական, բացասական, զրոյական: Հզոր են այն գործերը, որոնք միշտ ազդեցություն են ունենում: Երբ գնում ես ցուցահանդես, անկախ քեզնից  զգում ես՝ մի գործ կա այնտեղ, որն ազդում է, ստիպում  ուշադրություն դարձնել, ուրեմն արդեն կայացած է:

          -Սովետական Հայաստանում  ընդունված չէր նկար վաճառելը: Լավագույն դեպքում դրանք նվիրում էին: Ինպիսի՞ն էր հետագա բացահայտումը նկարի հայտնի ու անհայտ արժեքի կամ արվեստի վաճառքի վերաբերյալ:

            -Առաջին անգամ Ամերիկայում  բացահայտեցի, որ նկարը նաև արժեք ունի: Հայաստանում արված նկարներս տարել էի հետս. հենց երրորդ օրն սկսեցին գնել: Շատ ոգևորվեցի: Առաջին գումարովս ներկեր առա: Դրանից հետո լավ ու հին գործերս վաճառվեցին, ինչի համար ափսոսում եմ:  Ինքնանկարների շարք ունեի` գնում էր մի կին, որի տարածքը վարձակալել էի: Ամեն ամիս գալիս ու վարձի փոխարեն մի նկար էր տանում: Ընդհանուր հաշվով՝ ԱՄՆ-ում չորս հարյուր հիսուն նկար վաճառեցի:

             -Հայ նկարիչների գործերում կարևորում եք հայկականությու՞նը:

            -Իհարկե: Կարևորելու խնդիր էլ չկա. դա ինքնիրեն է ստացվում (իմ գործերում էլ): Եթե դու սիրում ես, նշանակում է՝ կարևորում ես, և կապ չունի՝ բնություն, հայրենիք, երեխա, թե հարևանի աղջիկ:

             -Հայ և համաշխարհային դասականներից  ու՞մ ազդեցութունն եք կրում:

            -Ուզես-չուզես՝ ազդվում ես ինչ-որ մեկին շատ սիրելուց: Բոտիչելիի գործերն եմ շատ սիրել: Լեոնարդոյին մեծ եմ համարում. ամենամեծը՝ ոչ միայն որպես նկարիչ, այլեւ արվեստագետ, բանաստեղծ:  Այո, նկարիչն էլ բանաստեղծ է, նա եւս բան է ստեղծում:

          -Ինչի՞ց կամ ումի՞ց եք ոգեշնչվել, երբ վրձնել եք ձեր ամենասիրելի նկարը:

            -Ամեն անգամ փոխվում է ամենասիրելին:Մի ժամանակ սիրո թեման առաջին պլանում էր ինձ համար: Դրանք բազմազան են, ներշնչանքները բազմազան են, ներշնչանքի աղբյուրներն էլ են բազմազան:

          -Սամվել Սևադան և՛նկարիչ է, և՛ լուսանկարիչ, և՛ բանաստեղծ: Ինչպե՞ս եք  Ձեր մեջ հաշտեցնում այդ երեքին: Ի՞նչ սկզբունքներով եք բաժանում ձեր զգացմունքները:

            -Սիրում եմ արտիստիկ վիճակը, և ինձ մոտ դա բարձր եմ գնահատում: Արվեստի աշխարհում եմ միշտ`ապրելիս, խոսելիս, քայլելիս, գրելիս: Մի բան եմ տեսնում, որ ուրիշները չեն տեսնում՝ անմիջապես գնում ու նկարում եմ: Այդ նույն վիճակն էլ բառերի եմ վերածում:

          - Վերջում կպատմե՞ք պատկերը բառի վերածելու գործընթացի մասին: Ի՞նչ է բառը:

            -Բառն էլ պատկեր է, բառն էլ գույն ունի, բառը շատ ուժեղ: Վրձինը. կարմիրն ու դեղինը դնում ես իրար կողքի, և մարդն ազդվում է այդ գույների հարաբերությունից: Եթե բառը ճիշտ տեղում ես դնում, ազդում է մարդու վրա, որովհետև արվեստը հզոր բան է:

Нет комментариев

Оставить отзыв